سلام

 

 

 یکی از زیباترین ، مجلل ترین و شاهکارانه ترین خانه های تاریخی کاشان که در آن هنر معماری قدیم ،به طرز استادانه ای بکار رفته است ، خانه طباطبایی هاست . این خانه در خیابان علوی ، نزدیکی خانه تاریخی بروجردیها و در جوار بقعه مبارکه امامزاده سلطان امیر احمد و در محله قدیمی سلطان امیر احمد واقع شده و به خاطر اینکه سنگ بنای این خانه را شخصی به نام حاج سید جعفر طباطبایی نطنزی از تجار معروف فرش آن زمان بنا نهاده است ، به خانه طباطبایی ها مشهور گردیده است .

 

 این خانه در زمینی به مساحت 4730 متر مربع و در حدود سال 1250 قمری و در طول ده سال احداث گردیده است. معمار طراح و سازنده ی این خانه یکی از معمارهای چیره دست کاشان به نام استاد علی مریم کاشی بوده است که خانه ی بروجردیها و تیمچه ی امین الدوله ( واقع در بازار میانچال کاشان ) از دیگر آثار این معمار هنرمند است. نقاشیهای ارزنده و گچبریهای خانه طباطبائی ها زیر نظر هنرمند بزرگ و نقاش نامی ایران در دوران قاجار مرحوم میرزا ابوالحسن غفاری کاشان( بنیانگذار اولین مدرسه نقاشی در ایران) و شاگردانش به انجام رسیده است . خانه هاي بزرگ قديم عموماً متعلق به صاحباني متمول بوده و عظمت بنا موجب مي شده تا علاوه بر خودشان ؛ فرزندان آنان نيز پس از ازدواج بتوانند در آن خانه جاي گيرند و علاوه بر آن مکانی برای تجارت و برگزاری مراسم نيز بوده است .

 

 معماري خانه طباطبايي گودال باغچه و حياط مركز است . بعد از زلزله اي معروف سال 1192 هجري قمري اكثر خانه هاي كاشان را بدين صورت ساخته اند ، معماری گودال باغچه يعني باغچه ي خانه در گودي قرار گرفته است . بدين ترتيب بنا هم از نظر استحكام و مقابله با زلزله مقاوم مي شود و هم آن كه آبرساني به بنا را تسهيل مي كند در ضمن از رطوبت بنا هم براي رشد گياهان استفاده مي شود . وقتي بنا در دل خاك باشد ( يعني بصورت گودال باغچه ساخته شود) خانه در عايق حرارتي هم قرار دارد. نه خانه زود گرم مي شود و نه زود سرد .

 

خانه ي طباطبايي ها متقارن ساخته شده است و معماري آن اسلامي و حجاب دار است .این خانه مشتمل بر یک حیاط مرکزی بزرگ (بیرونی) و دو حیاط خلوت (اندرونی) و یک حیاط متعلق به خدمه منزل می باشد؛ 

  اندرونی

 بخش اندروني خانه داراي حياط هايي زيباست . با آنكه اندازه ي آن ها از حياط بيروني كوچكتر است ولي زيبايي خاص خويش را دارند . يك حياط اندروني در سمت راست و ديگري در سمت چپ اتاق پنج دري مركزي را فرا گرفته اند .

حياط اندروني كوچكتر كه به درب اصلي ورودي و خروجي خانه راه دارد اتاقي پنج دري براي پذيرايي از ميهمانان و اتاقي كوچك براي زندگي افراد دارد. حوضي در ميان حياط و دو باغچه ي كوچك زيبايي حياط را تكميل مي كنند .

وجود دو سرداب ( زير زمين ) در اين حياط كاربري مناسبي به مكان داده است . ايوان با اشراف به اتاق پنج دري و داراي درب هايي منقش به شيشه هاي رنگي ، مكاني مناسب براي جلوس را ايجاد كرده است . وجود بادگیر، سقف ضربی، نوع مصالح به کار رفته در بدنه، دو جداره بودن بدنه، وجود حوضی که قبلاً در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه حدود 8 تا 10 متر، نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیرزمین می شود؛ همه این عوامل باعث شده تا به خصوص در فصل تابستان 15 تا 20 درجه اختلاف دما بین زیرزمین و بیرون آن مشاهده شود.

 

  بخش بیرونی

بخش بيروني خانه طباطبايي همان قسمت از خانه است كه ابتدا به آن وارد می شویم. حياطي مصفا و زيبا دارد ، باغچه اي بزرگ و حوضي كه آب زلال آن به جز زيبايي ؛ جهت آبياري درختان و استفاده ي خانواده هم كاربرد داشته است . دور تا دور حياط را اتاق هايي ساخته اند كه تعدادي از آنها در زمستان و تعدادي از آنها در فصل تابستان استفاده مي شده است . اتاق هايي كه بخش زمستانه هستند داراي شومينه و سقف هاي كوتاه هستند از ظهر تا غروب آفتاب هم دربرابر نور خورشيد قرار دارند .

  اتاق زمستانه را اتاق هاي آيينه هم مي خوانند . اگر از اتاق نخستين به آخرين اتاق بنگري درب انتهایی آن به صورتي هست كه گويي در مقابل آيينه قرار گرفته و تكرار شده است.

 اتاق هاي تابستانه حد فاصل بخش بيروني و خدمه است . زيباترين صحنه اي كه از خانه ي طباطبايي مي بينيد در برگيرنده اتاق شاه نشين و ايوان يا همان تالار آيينه است . جلوي اتاق هفت دري زيبايي كه پشت زمينه ي بسياري از عكس هاي يادگاري گردشگران است ، تالار آينه قرار دارد ؛ ايواني كه عصرها محل نشست و استراحت ميهمانان بوده است و به سبب تعدد آينه ها در ميان گچ بري ها به اين نام خوانده و گفته شده است . وارد اتاق شاه نشين كه شوي محصور زيبايي مثال زدني آن مي گردي . اوج هنر و زيبايي در اين اتاق بكار گرفته شده و از نقطه اوج تا كف پوش آن ؛ همه زيباست . گچ كاري ، نقاشي ، مقرنس بندي ، قطار بندي و هر آنچه مي خواهي از هنر در اين اتاق رفيع وجود دارد. مكاني است براي پذيرايي از ميهمانان مخصوص و يا كساني كه براي تجارت به خانه دعوت می شده اند .

 

ميهماناني كه از اهميت كمتري براي صاحب خانه برخوردار بوده اند و يا تعدادشان كمتر بوده است در اتاق هاي جانبي اين اتاق با نام گوشواره ساكن مي شده اند. در پشت اتاق هاي گوشواره و همجوار با اتاق شاه نشين حياط هاي كوچكي است كه از آن ها با نام پاسيو يا حياط خلوت نام مي بريم . سرتاسر اين حياط ها را نقاشي هاي زيبايي در بر گرفته است. اين حياط ها در هنگامي كه در اتاق هاي اطراف ( شاه نشین یا گوشواره) ميهماناني بوده اند مركز استقرار خدمه ي خانه بوده . همچنين عاملي براي دريافت و تأمين نور اتاق هاي اطراف نيز بوده است. از اين حياط راه پله هايي براي فضاي بهار خواب وجود دارد .

 

  از فضاي حيات خلوت شرقي كه به بهار خواب راه دارد مي توان به فضاي اسطبل رسید . اسطبل خانه طباطبائی به دو صورت دائم و موقت بوده است . ميهمانان از درب شاه نشين كه در نزديكي اتاق شاه نشين است وارد مي شده اند و خدمه هم از درب اين محل به داخل خانه مي آمده اند حيوانات خود را در اسطبل قرار مي داده اند و از راه پله به بخش خدمه وارد مي شده اند .

 

بخش خدمه

 بخش خدمه فضايي است براي كار و زندگي خدمه ي خانه. در بخش خدمه حياط و اتاق و سرداب وجود دارد و تنها تفاوتش آن است كه ديگر از آن تزئينات عالی و زيبا خبري نيست . در بخش خدمه ي خانه مطبخ هم قرار دارد و تمام غذاي مصرفي خانواده و ميهمانان و مراسم ها همه در اين آشپزخانه پخته مي شده است . اتاق های زندگی خدمه اکنون خراب شده است و وجود ندارد . سرداب بخش خدمه جز آنکه برای زندگی تابستاني خدمه بوده بعنوان محلي برای نگهداری موارد غذایی هم استفاده می شده است .

 

 مطبخ خانه طباطبایی ها

 

 در زمان قاجاریه خانه طباطبایی ها مجهز به هود اشپزخانه بوده است.  

 

 سرداب اصلی خانه

 سرداب خانه برای راحتی و آسایش افراد مسن خانواده در دو طبقه ساخته شده بوده تا آنها مجبور نباشند همه پله ها را پایین بروند.

 

بادگیرها هوای مطبوع و باد را به سرداب هدایت میکردند و باعث اختلاف دمای زیادی با هوای بیرون خانه می شدند و گاهی اوقات سرداب بیش از 20 درجه خنک تر بود.

 

برای خنکی و مطبوع تر شدن هوای خانه ، معمار آن از جوی های آب استفاده کرده بوده ، که آب در جوی ها روان بوده و باد توسط بادگیرها از روی آب جریان داشته و بدین ترتیب خانه مجهز به کولر (آبی) نیز بوده است .

 ایوان و اتاقهای گوشواره

 

 

  سقف ایوان اصلی خانه مزین به یکی از طرحهای فرش کاشان می باشد.

 خانه طباطبایی به عنوان نمونه ای زیبا از خانه های تاریخی ایران تمامي آنچه براي یک زندگی لازم است در خود به نیکی جای داده است . آنچه روایت شد گوشه ی از اطلاعات گردشگری خانه ی تاریخی طباطبائی های کاشان است بدون توجه خاص به حجم بالای علم معماری و اطلاعات شهرسازی که در این خانه به کار رفته است. خانه طباطبایی دارای 5 درب ورودی است که ورودی اصلی به دو ورودی اندرونی و بیرونی در قسمت هشتی تقسیم می گردد. علت پیچ و خم های راهروهای ورودی جهت شکستن اختلاف ارتفاع و نداشتن دید مستقیم است.

 مطالب فوق برگرفته از دو سایت زیر می باشد. 

www.tebyan.net

/www.negare0098.blogfa.com

 

عکس دختر , عکس دختر ایرانی , عکس ایرانی , عکس بازیگران ایرانی , عکس بازیگر ایرانی, عکس زنان ایرانی, عکس زیباترین دختر ایرانی, عکس پسر ایرانی, عکس پسران ایرانی ، u;s nojv , u;s nojv hdvhkd , u;s hdvhkd

:: بازدید از این مطلب : 892

|

امتیاز مطلب : 0

|

تعداد امتیازدهندگان : 0

|

مجموع امتیاز : 0